Overlijden in het buitenland
Wat te doen bij een overlijden in Spanje

Het gebeurd en het is niet leuk maar op vakantie of als je er woont kan het voorkomen dat er een overlijden plaatsvindt in Spanje. In de gevallen van vakantie kun je contact opnemen met een reisverzekering die dan via de alarmcentrales alles zal regelen. Maar wat moet je doen als je er woont of geen reisverzekering hebt? Daarom een kort overzicht van enkele belangrijke stappen.
Daarbij kunnen we het onderscheiden in twee scenario's, een als men in Spanje woont of daar lang verblijft en geen reisverzekering heeft (A) en een als men wel een reisverzekering heeft en als toerist komt te overlijden (B).
A. Wat te doen bij een overlijden (in geval van inwoners)
De eerste stappen die men moet ondernemen in het geval van een overlijden zijn als volgt:
- Bel de politie (Policía Municipal of Local) op het nationale telefoonnummer 092
- Neem contact op met een dokter, als de politie dit al niet heeft gedaan, omdat hij het overlijden zal vaststellen en tevens een overlijdenscertificaat zal afleveren.
- Neem contact op met een begrafenisonderneming (tanatorio) zodat zij het lichaam kunnen ophalen. Hou wel de identificatiepapieren bij de hand, anders zal het lichaam niet meegenomen worden.
- Maak binnen 24 uur melding van het overlijden bij de dienst Bevolking (Registro Civil), men kan die dienst op het lokale gemeentehuis vinden.
- In de meeste Spaanse regio's moet een lichaam binnen 24 of 48 uur begraven of gecremeerd worden. Vindt het overlijden plaats in een ziekenhuis (hospital) dan zal de administratie van het ziekenhuis de voorgaande stappen afhandelen. Uitvaartondernemers (funerarias) hebben een vergunning om het lichaam te begraven (entierro) of te cremeren (cremación). Zij kunnen helpen met het verkrijgen van het overlijdenscertificaat.
- Bij een overlijden zal de laatste behandelende arts (of de dokter die het overlijden heeft vastgesteld) het overlijdenscertificaat afleveren. Dit document bevestigd het overlijden van een persoon. In het geval van buitenlanders die in Spanje overlijden moet er in de meeste gevallen een rechter bij komen om de dood vast te stellen voordat een lichaam mag worden weggehaald. Als de dood plaatsvindt in verdachte omstandigheden of waar een onderzoek noodzakelijk is, is er altijd een toelating van de gerechtelijke overheid noodzakelijk om de dood te bevestigen.
Het overlijdenscertificaat (certificado de defunción) zal uitgegeven worden door de dienst Bevolking van de gemeente en er kunnen meerdere kopieën gevraagd worden.
1. Registratie van overlijden
Binnen 24 uur na het overlijden moet het overlijdenscertificaat afgeleverd worden bij de dienst Bevolking van de gemeente en daar wordt het overlijden officieel geregistreerd. De registratie bevat de datum, tijd en plaats van overlijden. Iedereen die weet heeft van het overlijden mag de registratie laten doen maar meestal is het een lid van de familie, een vriend of een buur van de overledene. In de meeste gevallen zal de registratie gebeuren bij de dienst Bevolking in de woonplaats van de overledene. Het bewijs van overlijden, waarop de oorzaak van overlijden staat, moet afgeleverd worden bij de registratie.
Wanneer de registratie van het overlijden gebeurt is dan wordt een vergunning om de overledene te begraven afgeleverd. De aangifte van het overlijden is gratis en het moet de volgende informatie bevatten:
- Naam en voornaam van de overledene
- Namen van de ouders van de overledene
- Burgerlijke staat
- Nationaliteit
- Geboortedatum en plaats
- Details van geboorteregistratie
- Laatst bekende verblijfplaats
- Datum, tijd en plaats van overlijden (zoals vermeld in het overlijdenscertificaat opgemaakt door de dokter)
- Plaats van begraving of crematie zoals aangegeven op het overlijdenscertificaat van de overheid door de ambtenaar van de begraafplaats.
2. Begrafenis en crematie
Een begrafenis of crematie vind plaats binnen 24 of 48 uur maar dit kan verlengd worden na afspraak met het mortuarium. Als de overledene specifieke regelingen heeft getroffen voor een religieuze dienst, begrafenis of crematie dan moet deze wens gevolgd worden. Begrafenissen komen het meest voor in Spanje. Als de overledene of de verwanten een crematie willen dan moet dit kenbaar gemaakt worden aan de dokter die het overlijden heeft vastgesteld zodat het op het overlijdenscertificaat vermeld kan worden. Begrafenisverzekeringen zijn in Spanje beschikbaar of men kan er voor kiezen om op voorhand aan de begrafenisondernemer te betalen.
Begrafenis / Elke gemeente heeft een begraafplaats. Spaanse begraafplaatsen hebben een systeem waarbij de kist in een nis wordt geplaatst. Zo'n nis kan gehuurd worden voor een vooraf bepaald aantal jaren. Wanneer de periode voorbij is wordt het lichaam begraven op een gewone begraafplaats. Elke begraafplaats heeft verschillende procedures met verschillende beschikbare periodes en tarieven.
Crematie / De crematie is niet ingeburgerd in Spanje, alhoewel het steeds meer gebeurt maar niet overal zijn er crematoria. De prijzen zijn afhankelijk van de plaats.
3. Organisaties die men moet contacteren
Bij een overlijden is het belangrijk dat men bepaalde organisaties contacteert:
- Elk openbare of private organisatie waarvoor de overledene werkte of waarvan hij een betaling ontving
- De Pensioendienst (Dirección General de Costes de Personas y Pensiones Públicas) of de Sociale Zekerheid (Instituto Nacional de la Seguridad Social INSS). Dit is noodzakelijk om het pensioen of de uitkering aan te passen.
- Banken en verzekeringsmaatschappijen (levensverzekering). In Spanje is het de gewoonte om een soort levensverzekering te koppelen aan een bankrekening.
- Om uit te zoeken of de overledene een testament heeft gemaakt kan men bij het ministerie van Justitie het Register van de testamenten raadplegen (Registro de Últimas Voluntades del Ministerio de Justicia).
4. Repatriëring van het lichaam
Als de overledene of zijn naaste verwanten willen dat het lichaam wordt overgebracht naar het oorspronkelijk thuisland dan moet dit ook gemeld worden aan de dokter die het overlijdenscertificaat opmaakt. Tijdens de overbrenging moet het paspoort bij het lichaam blijven, het lichaam kan anders geen grenzen overschrijden of kan niet overgebracht worden met een vliegtuig.
Een repatriëring kan gedekt zijn door een reisverzekering, indien er een dergelijke verzekering is dan zorgen zij voor alle administratieve rompslomp. Een lichaam kan ook in Spanje gecremeerd worden en daarna kan de as naar het geboorteland overgebracht worden. De as moet wel vergezeld zijn door een certificaat. Ambassades en consulaten kunnen advies geven maar zij komen nooit tussenbeide wat betreft de kosten voor de repatriëring.
B. Wat te doen bij een overlijden (in geval van niet-resident of toerist)
Over het algemeen hebben de meeste toeristen die Spanje bezoeken een tijdelijke of doorlopende reisverzekering die in het geval van overlijden erg belangrijk is. In praktisch alle gevallen zal de reisverzekering en de daarbij horende alarmcentrales alles regelen waarbij ook soms een vrijwilliger of medewerker komt helpen. Kosten worden betaald door de reisverzekering en alle administratieve rompslomp wordt ook door hen geregeld.
Wat te doen in het geval van het overlijden van een toerist in Spanje:
- Contacteer de maatschappij van de reisverzekering. Zij zorgen voor alle administratie.
- Is er geen reisverzekering dan moet men zelf alle onkosten betalen.
- Neem indien van toepassing contact op met een vertegenwoordiger van de reisorganisatie.
- Contacteer de ambassade in Spanje.
- Contacteer zelf de lokale overheid of laat dat een receptie doen.
De lokale overheid zal de overlijdensakte opmaken. Als dit niet mogelijk is, zal de Belgische of Nederlandse ambassade of consulaat de akte opmaken.
1. Registreren overlijden
Het is belangrijk het overlijden van uw reisgenoot of een familielid te registreren bij de lokale autoriteiten in het land. Bijvoorbeeld bij het gemeentehuis. U krijgt van de lokale autoriteiten twee documenten. Deze heeft u nodig om het lichaam van de overledene naar Nederland te vervoeren: een overlijdensakte en een laissez-passervoor overledenen.
2. Bemiddeling bij laissez-passer
Krijgt u geen laissez-passer voor overledenen van de lokale autoriteiten? Dan kan de Nederlandse ambassade of het consulaat bemiddelen. U heeft daarvoor de volgende gegevens nodig: uittreksel uit het overlijdensregister, een doktersverklaring, een verklaring dat de voorbereidingen voor het vervoer van het stoffelijk overschot volgens de regels zijn getroffen. Deze krijgt u van de begrafenisondernemer of overheidsinstantie.
3. Hulp van ambassade, consulaat of ministerie
De Nederlandse/Belgische ambassade, het consulaat of het ministerie van Buitenlandse Zaken proberen de nabestaanden zo goed mogelijk bij te staan. Ook geven zij advies. Bijvoorbeeld over het opvragen van een overlijdensakte.
4. Wat moet ik regelen om het lichaam te vervoeren?
Heeft de overledene een reisverzekering en een uitvaartverzekering? Dan regelt de alarmcentrale van de verzekering dat het lichaam naar Nederland of België wordt overgebracht. De ambassade ondersteunt de alarmcentrale als dat nodig is. De reisverzekering dekt de kosten voor het vervoer naar Nederland of België.
5. Wat als de overledene niet is verzekerd?
Heeft de overledene geen reisverzekering? En wil de familie dat de overledene toch naar Nederland/België wordt overgebracht? Dan betalen de nabestaanden de kosten voor het vervoer van het lichaam naar eigen land.
Is het overlijden het gevolg van een ongeval of misdrijf? Of bestaat er twijfel over de doodsoorzaak? Dan kan de Nederlandse of Belgische ambassade of het consulaat een kopie opvragen van het medisch rapport, het sectierapport of het politierapport. Hieraan kunnen kosten voor de nabestaanden zitten. De ambassade of het consulaat kan een mogelijke misdaad niet zelf onderzoeken. Zij moeten zich houden aan plaatselijke wetgeving.
Zie ook ;
Overlijden
- Bij een overlijden
- Registratie van een overlijden
- Inhoud van de registratie
- Begrafenissen in Spanje
- Organisaties die men moet contacteren
- Repatriëring van het lichaam
- Het overlijden van een Niet-Resident of Toerist in Spanje
- Testament
Het leven bestaat uit allerhande gebeurtenissen en een aantal zijn al op deze site aan bod gekomen zoals geboorte, huwen, scheiden en .... Dit artikel is het definitieve einde en het leven stopt met het overlijden. Maar hoe moet het nu verder wanneer je een aangifte van een familielid moet doen en hoe regelen we de begrafenis, crematie of de repatriëring van het lichaam naar het buitenland.
1. Bij een overlijden
- Bel de politie (Policía Municipal). Tel: 092
- Neem contact op met een dokter, als de politie dit al niet heeft gedaan, omdat hij het overlijden zal vaststellen en tevens een overlijdenscertificaat zal afleveren.
- Neem contact op met een begrafenisonderneming (tanatorio) zodat zij het lichaam kunnen ophalen. Hou wel de identificatiepapieren bij de hand, anders zal het lichaam niet meegenomen worden.
- Maak melding, binnen de 24 uur, van het overlijden op de dienst Bevolking (Registro Civil), men kan die dienst op het lokale gemeentehuis vinden.
- In de meeste Spaanse regio's moet een lichaam binnen de 24 of 28 uur begraven of gecremeerd worden.
Vindt het overlijden plaats in een hospitaal dan zal de administratie van het hospitaal de voorgaande stappen afhandelen.
Begrafenisondernemers (empresario de pompas fúnebres) hebben een vergunning om het lichaam te begraven of te cremeren. Zij kunnen helpen met het verkrijgen van het overlijdenscertificaat.
Bij een overlijden zal de laatste behandelende arts (of de dokter die het overlijden heeft vastgesteld) het overlijdenscertificaat afleveren. Dit document bevestigd het overlijden van een persoon.
Als de dood plaatsvindt in verdachte omstandigheden of waar een onderzoek noodzakelijk is is een toelating van de gerechtelijke overheid noodzakelijk om de dood te bevestigen.
Het overlijdenscertificaat (certificado de defunción) zal uitgegeven worden door de dienst Bevolking van de gemeente en er kunnen meerdere copies gevraagd worden.
2. Registratie van Overlijden
Binnen de 24 uur na het overlijden moet het overlijdenscertificaat afgeleverd worden bij de dienst Bevolking van de gemeente en daar wordt het overlijden officieel geregistreerd. De registratie bevat de datum, tijd en plaats van overlijden.
Iedereen die weet heeft van het overlijden mag de registratie laten doen maar meestal is het een lid van de familie, een vriend of een buur van de overledene. In de meeste gevallen zal de registratie gebeuren bij de dienst Bevolking in de woonplaats van de overledene. Het bewijs van overlijden, waarop de oorzaak van overlijden staat, moet afgeleverd worden bij de registratie.
3. Inhoud van de registratie
De aangifte van het overlijden is gratis en het moet de volgende informatie bevatten:
- Naam en voornaam van de overledene
- Namen van de ouders van de overledene
- Burgerlijke staat
- Nationaliteit
- Geboortedatum en plaats
- Details van geboorte registratie
- Laatst bekende verblijfplaats
- Datum, tijd en plaats van overlijden (zoals vermeld in het overlijdenscertificaat opgemaakt door de dokter)
- Plaats van begraving of crematie zoals aangegeven op het overlijdenscertificaat van de overheid door de ambtenaar van de begraafplaats.
Wanneer de registratie van het overlijden gebeurt is dan wordt een vergunning om de overledene te begraven afgeleverd.
4. Begrafenissen in Spanje
Een begrafenis of crematie vind plaats binnen de 24 of 48 uur maar dit kan verlengd worden na afspraak met het mortuarium.
Als de overledene specifieke regelingen heeft getroffen voor een religieuze dienst, begrafenis of crematie dan moet deze wens gevolgd worden. Begrafenissen komen het meest voor in Spanje. Als de overledene of de verwanten een crematie willen dan moet dit dit kenbaar gemaakt worden aan de dokter die het overlijden heeft vastgesteld zodat het op het overlijdenscertificaat kan vermeld worden.
Begrafenisverzekeringen zijn in Spanje beschikbaar of men kan er voor kiezen om op voorhand aan de begrafenisondernemer te betalen.
Begrafenis
Elke gemeente heeft een begraafplaats. Spaanse begraafplaatsen hebben een systeem waarbij de kist in een nis wordt geplaatst. Zo'n nis kan gehuurd worden voor een welbepaald aantal jaren. Wanneer de periode voorbij is wordt het lichaam begraven op een gewone begraafplaats. Elke begraafplaats heeft verschillende procedures met verschillende beschikbare periodes en tarieven.
Crematie
Crematie is niet ingeburgerd in Spanje, alhoewel het steeds meer gebeurt maar niet overal zijn er crematoria. De prijzen zijn afhankelijk van de plaats.
5. Organisaties die men moet contacteren
Bij een overlijden is het belangrijk dat men bepaalde organisaties contacteert:
- Elk openbare of private organisatie waarvoor de overledene werkte of waarvan hij een betaling ontving
- De Pensioendienst (Dirección General de Costes de Personas y Pensiones Públicas) of de Sociale Zekerheid (Instituto Nacional de la Seguridad Social INSS). Dit is noodzakelijk om het pensioen of de uitkering aan te passen.
- Banken en verzekeringsmaatschappijen (levensverzekering). In Spanje is het de gewoonte om een soort levensverzekering te koppelen aan zijn bankrekening.
- Om uit te zoeken of de overledene een testament heeft gemaakt kan men bij het ministerie van Justitie het Register van de Testamenten consulteren. (Registro de Últimas Voluntades del Ministerio de Justicia)
6. Repatriëring van het lichaam
Als de overledene of zijn naaste verwanten wil dat het lichaam wordt overgebracht naar zijn oorspronkelijk thuisland dan moet dit ook gemeld worden aan de dokter die het overlijdenscertificaat opmaakt. Tijdens de overbrenging moet het paspoort bij het lichaam blijven, het lichaam kan anders geen grenzen overschrijden of kan het overgebracht worden met een vliegtuig.
Een repatriëring kan gedekt zijn door een reisverzekering, indien er een dergelijke verzekering is dan zorgen zij voor alle administratieve rompslomp.
Een lichaam kan ook in Spanje gecremeerd worden en daarna kan de as naar het geboorteland overgebracht worden. De as moet wel vergezeld zijn door een certificaat.
Ambassades en consulaten kunnen advies geven maar zij komen nooit tussen in de kosten voor de repatriëring.
7. Het overlijden van een Niet-Resident of Toerist in Spanje
In het geval van het overlijden van een toerist in Spanje:
- Contacteer de maatschappij van de reisverzekering. Zij zorgen voor alle administratie.
- Is er geen reisverzekering dan moet men zelf alle onkosten betalen.
- Contacteer de ambassade in Spanje van de overledene.
- Contacteer de lokale overheid
De lokale overheid zal de overlijdensakte opmaken. Als dit niet mogelijk is, zal de Belgische ambassade of het Belgische consulaat de akte opmaken.
Hulp bij een overlijden van een familielid in het buitenland
De FOD Buitenlandse Zaken en de Belgische ambassade of het consulaat kunnen de nodige informatie geven en helpen bij de repatriëring van het stoffelijk overschot en van de persoonlijke bezittingen.
Een buitenlandse overlijdensakte overschrijven in België
U laat de buitenlandse overlijdensakte het best overschrijven in de Belgische registers van de burgerlijke stand. Dat is niet verplicht, maar het is gemakkelijker om nadien uittreksels of afschriften van die akte op te vragen.
Als de overlijdensakte niet overgeschreven is in België moet u de uittreksels of afschriften opvragen in het buitenland. Dat is niet altijd even gemakkelijk.
U mag de akte laten overschrijven in de registers van de burgerlijke stand van de laatste woonplaats van de overledene in België.
Om een buitenlandse overlijdensakte over te schrijven in België moet de akte eerst erkend worden in België.
Een buitenlandse overlijdensakte in België laten erkennen
Een buitenlandse overlijdensakte moet aan enkele voorwaarden voldoen om in België erkend te worden:
- De buitenlandse akte van de burgerlijke stand moet opgesteld zijn door de buitenlandse bevoegde autoriteit. Ze moet ook de vorm hebben die in dat land gebruikelijk is.
- Buitenlandse akten moeten gelegaliseerd zijn. Bij het legaliseren van een document bevestigt een ambtenaar de echtheid van een handtekening dat document.
- Akten die in een vreemde taal opgesteld zijn, moeten door een beëdigde vertaler vertaald worden in Nederlands, Frans of Duits. U moet de taal kiezen van de Belgische gemeente waar de akte wordt overgeschreven.
De handtekening van een buitenlandse beëdigde vertaler moet ook gelegaliseerd worden.
In België kunt u de lijst van de beëdigde vertalers krijgen op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg.
8. Testament
Meer informatie over een testament kan je vinden op Testament of op Een Testament voor U.